Obecny system pieniężny powoduje szeroki wachlarz negatywnych skutków społecznych, środowiskowych i ekonomicznych: wysokie ceny domów, wysokie publiczne i prywatne długi, nierówności, okresowe boom-y i kryzysy, a od czasu do czasu finansowe krachy, depresję gospodarczą, a nawet deflację mającą poważne konsekwencje dla wzrostu, bezrobocia i inwestycji.

Przyjrzyjmy się wpływowi aktualnego systemu pieniężnego na dług, ceny domów, nierówności, środowiska, rodzaju systemu politycznego, recesji i kryzysów, miejsca pracy i przedsiębiorstwa oraz podatki i wydatki publiczne.

Dług

Większość pieniędzy w Polsce jest tworzonych przez banki, gdy udzielają one pożyczek. Jedynym sposobem, aby wpuścić dodatkowe pieniądze w gospodarkę jest pożyczyć je od banków, co powoduje uwięzienie nas wszystkich pod górą długów osobistych i kredytów hipotecznych.

Ceny domów

Mówi się, że ceny mieszkań są tak wysokie, ponieważ istnieje zbyt wiele osób i zbyt mało domów. Ale prawda jest taka, że ceny domów są wysokie z powodu miliardów złotych, które banki skierowały na rynek kredytów mieszkaniowych w latach przed ostatnim kryzysem finansowym.

Nierówność

Fakt, że nasze pieniądze są wydawane w postaci długu oznacza, że poziom zadłużenia jest wyższy, niż miałoby to miejsce w innym przypadku. Odsetki, które należy zapłacić od tego długu są transferem bogactwa od 90% populacji (o niskich dochodach) do 10% populacji (o wysokich dochodach), tym samym pogłębiając nierówności.

Środowisko

Odpowiedź na pytanie jak obecny system pieniężny przyczynia się do zniszczenia środowiska naturalnego i przyspieszonego zużycia zasobów nie jest proste, a my nie twierdzimy, że mamy odpowiedzi na wszystkie pytania, ale są pewne obserwacje, które chcemy poczynić.

Rodzaj systemu politycznego

Wszystkie kamery telewizyjne skierowane są na polityków z Sejmu, podczas gdy moc tworzenia pieniędzy daje sektorowi bankowemu więcej władzy niż ma rząd. Władza sektora bankowego nad tworzeniem pieniądza krajowego jest antyspołeczna.

Kryzys finansowy i recesja

Do ostatniego kryzysu finansowego doszło dlatego, że banki wytworzyły zbyt dużo pieniądza (długu), co spowodowało wzrost cen domów i spekulacje na rynkach finansowych. Za każdym razem, bank udziela pożyczki, tworzony jest nowy pieniądz. W okresie poprzedzającym kryzys finansowy, banki stworzyły ogromne sumy pieniędzy (długu).

Praca i gospodarka

Jeśli tylko banki tworzą nowe pieniądze i pompują go do gospodarki poprzez pożyczki konsumpcyjne i kart kredytowe może to spowodować tworzenie miejsc pracy i zachęcić firmy do inwestycji. Ale ponieważ ta dobra koniunktura spowodowana jest przez zwiększenie zadłużenia prywatnego, a nie wzrost dochodów, prędzej czy później się kończy, a kiedy to nastąpi recesja sprawia, że upadają przedsiębiorstwa, a ludzie tracą pracę. Obecny system pieniężny jest zły dla stabilności biznesu i zatrudnienia.

Podatki i wydatki publiczne

Gdy tylko banki mogą tworzyć pieniądz, wszyscy w efekcie płacimy wyższe podatki. To dlatego, że wpływy z tworzenia nowych pieniędzy idą do banków, a nie do podatnika, którzy dodatkowo jest zmuszany płacić koszty kryzysu finansowego spowodowanego przez banki.

W następnych artykułach przybliżymy każdy z tych tematów.

na podstawie: Consequences of the current money system; positivemoney.org

tłum. Marek Janik